Sinds de komst van Elon Musk staat bij X de deur zowat helemaal open voor desinformatie en polarisatie. Het publieksbereik van X is bovendien heel laag in Vlaanderen. Verschillende organisaties trokken hier alvast een duidelijke grens. Dat deed ook deMens.nu met deze boodschap: "De redenen voor ons vertrek zijn duidelijk: X is niet langer een vrijplaats voor opinie en dialoog, maar een omgeving waar desinformatie, haat en racisme welig tieren."

Ook Meta versoepelde haar regels rond haatspraak. De evolutie bij Meta valt de komende jaren te bekijken en te evalueren. Facebook, WhatsApp en Instagram hebben wel nog een groot publieksbereik. Dat maakt het moeilijk om er zomaar van de ene op de andere dag mee te stoppen. Maar als de Meta-kanalen echter nog verder vervellen tot een manipulator via algoritmes, kan de vraag om actief te blijven op deze platformen prangend worden.

Should I stay or should I go?

Je kan als organisatie beslissen dat de dynamiek op een platform niet past bij je missie en visie. Maar evengoed kan je ervoor kiezen om actief te blijven zodat je een constructieve stem kunt zijn op het kanaal. En niet onbelangrijk: ook je communicatiecijfers bepalen je uiteindelijke keuze. Is je bereik stabiel, dalend of net stijgend? Zie je veel polariserende reacties op je kanaal? Kijk ook naar het kanaal als onderdeel van je communicatiemix. Dat helpt om een weloverwogen keuze te maken.

Zet je een social media account stop? Maak er dan een ‘slapend’ kanaal van. Je verwijdert de pagina niet, maar je post ook niets nieuws. Je kan bij de info vermelden dat de pagina niet langer actief is. Zo blijft je organisatienaam geclaimd op dat platform en kan je het kanaal blijven monitoren.

Tip: De inspiratienota ‘Hoe reageer je op negatieve berichten op sociale media?’ kan je helpen om polarisatie tegen te gaan op je sociale media.

“Zet vooral in op de ontwikkeling van digitale, gedrukte en mondelinge kanalen in eigen beheer”

Kijk naar de mogelijkheden

De veranderingen op X en Meta kunnen een uitnodiging zijn om je volledige kanalenmix te evalueren. Welke online en offline kanalen zijn een succes en waarom? Hoe kunnen we dit succesverhaal behouden of zelfs versterken?

Het is duidelijk dat te veel afhankelijkheid van externe platformen een risico is. Zorg er dus voor dat je zeker inzet op de ontwikkeling van digitale, gedrukte en mondelinge kanalen in eigen beheer: een digitale nieuwsbrief, een website, magazine, infolijnen, … Blijf dit promoten bij je doelgroepen, zodat zij de weg naar de nodige en betrouwbare info kunnen vinden.

Tip: We ontwikkelden een kanalenmatrix voor lokale besturen. Deze matrix helpt je om je communicatiemix te evalueren en bij te sturen. 

Begin met te verkennen

Het valt op dat de discussie zich doorgaans focust op digitale platformen die buiten de Europese Unie ontwikkeld zijn. Met pakweg Chinese en Amerikaanse aanbieders (TikTok, DeepSeek, Meta, ChatGPT, …) zijn er hoe langer hoe meer issues rond informatieveiligheid, privacy, auteursrechten, algoritmes, desinformatie en manipulatie. 

De risico’s zijn veel kleiner als je met een Europese of zelfs Belgische aanbieder, zoals Hoplr, aan de slag gaat. Die houden zich aan de Europese regelgeving en de bijhorende waarden en kwaliteitsnormen.

Ga dus op verkenning: hoe kan je bestaande en succesvolle kanalen zo goed mogelijk inzetten? Welke kanalen ga je stopzetten, en welke kun je opstarten? Zo verleg je de focus van de bedreigingen naar de mogelijkheden. Ook dat is communicatie als bindkracht.

Tip: Je communicatiecollega’s hebben inzichten die je ongetwijfeld kunnen inspireren. In de Kortommunity kan je je communicatievragen stellen.

Elke uitdaging biedt ook kansen. De veranderingen op X en Meta kunnen je blik op je communicatie weer opfrissen. Stel je communicatie grondig in vraag en misschien kom je zo wel tot verrassende inzichten om je doelgroepen nog beter te bereiken.